Hoe willen we naar het nieuwe jaar kijken? Focussen we op één punt? Of lukt het om met twee gezichten te kijken. Erik Jan Tillema hoopt op het laatste.
Met twee hoofden het nieuwe jaar in
Het nieuwe jaar is begonnen, maar hebben we er zin in? In 2023 duurt de oorlog in Oekraïne voort, blijft er onduidelijkheid over de energieprijzen, houden virussen ons nog altijd in de greep en zijn er talloze andere dingen die ervoor zorgen dat we misschien wel met tegenzin beginnen aan weer twaalf maanden.
De maand januari is vernoemd naar de Romeinse god Janus, die symbool staat voor een nieuw begin (en daarom draagt de eerste maand van het jaar zijn naam). Janus is bekend vanwege zijn twee hoofden; met het ene kijkt hij in het verleden, met het andere kijkt hij in de toekomst.
In het Romeinse pantheon – naast de oppergod Zeus met zijn volle bos haar, de beeldschone Aphrodite en alle andere goden met slechts één hoofd – valt hij misschien een beetje uit de toon, maar in de geschiedenis van de mensheid zijn er veel meer goden met twee gezichten verschenen.
De Perzische god Isimud kijkt ook twee kanten op, net als de hindoe-godin Agni. Het is niet verwonderlijk dat er in de mythologieën goden met twee gezichten zijn verschenen want zij vertegenwoordigen iets heel wezenlijks: dualiteit.
Alles heeft twee kanten: je hebt een mannelijke kant en een vrouwelijke kant. Je hebt dag en nacht. Waken en slapen. Goed en fout. De bijzonder uitziende goden herinneren ons daaraan: het is niet enkel het een. Als het regent, wordt het ook weer droog. Het tegenovergestelde van oorlog, is vrede en ga zo maar door.
En met deze tweehoofdige goden is het dus goed om ook 2023 van twee kanten te bekijken. Want ook in het nieuwe jaar houdt niets ons tegen om het goede te doen. Voor elke kogel die wordt afgeschoten, kunnen wij een gebaar van liefde maken. Voor elke stuk oerwoud dat wordt gekapt, kunnen wij een goed doel steunen.
Door op die manier naar de komende dagen te kijken, nemen we de vele bedreigingen niet weg. Maar in ieder geval blijven we oog houden voor het al het andere, voor al het goede.
Erik Jan Tillema
Beleidssecretaris van de VVP Nederland