‘Bekering’ is een zwaar woord. Maar misschien is dat wel nodig om de grote problemen in het Groningse aardbevingsgebied op te lossen, aldus Greta Huis.
Kijk ik in mijn straat naar links, dan zie ik enkele huizen leeg staan. Even verderop staan om vier eveneens lege woonpanden steigers. Dagelijks zijn er tientallen bouwvakkers in de weer op de daken, in de huizen en schuren. De bewoners zijn verhuisd en wonen tijdelijk in wisselwoningen.
Kijk ik naar rechts, dan zie ik drie grote oranje containers voor afval voor verschillende huizen staan. De bewoners ervan gaan eerdaags naar een wisselwoning en zijn oude spullen aan het weggooien die niet in de opslag hoeven.
Loop ik mijn straat uit, dan kom ik bij de Wijmers, een kanaal. Aan de andere oever ligt het Wijmerspad, met aan het paadje tal van huizen. Al die huizen gaan gesloopt worden! Zo’n beeldbepalend en sfeervol dorpsgezicht. Afschuwelijk. Wat een toestand voor de bewoners.
Dit is slechts wat er aan de gang is in drie straten in Loppersum, hartje aardbevingsgebied. Loppersum is een bouwput. Overschild is dat ook. Grote wijken en vele straten in Appingedam, Delfzijl, Schildwolde, Ten Boer, Kantens, Middelstum en noem maar op zijn dat ook.
De één kan hier beter mee om gaan dan de ander. Sommige bewoners ervaren veel onrust. Velen ondervinden stress wanneer zij aan de beurt zijn, of het nu een huurwoning of een eigen woning is. Er zijn zoveel loketten waarmee gecommuniceerd moet worden. Zoveel zaken waaraan gedacht moet worden. Dit komt er ‘even’ bij. Bij het leven met alle beslommeringen en zorgen misschien wel. Voor de aardbevingen geldt hetzelfde. Ook die komen er nog ‘even’ bij. Ook hier wordt heel verschillend mee omgegaan.
Terwijl ik dit schrijf hoor ik net van de voorzitter van het Platform Kerk en Aardbeving dat op vrijdag 24 februari de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen, dat onderzoek heeft gedaan naar de besluitvorming over de aardgaswinning, aardbevingen, schadeafhandeling en versterking in Groningen, het eindrapport presenteert. In Zeerijp. “De commissie vindt het belangrijk om haar eindrapport te presenteren in aanwezigheid van bewoners, ondernemers, agrariërs, bestuurders, deskundigen en andere betrokkenen die de commissieleden tijdens werkbezoeken aan Groningen hebben gesproken”, aldus commissievoorzitter Tom van der Lee.
Op 16 augustus 2022 hebben we als Platform een oecumenische dienst georganiseerd aan de hand van de thema’s ‘Erkenning, Verbinding en Vertrouwen’. Aanleiding was de aardbeving van 16 augustus 2012 in Huizinge, de krachtigste tot nu toe. Vele Groningers hebben er weinig fiducie in wanneer het gaat om ‘Den Haag’, politici, bestuurders, de bazen van de grote gaswinningsbedrijven en uitvoerende organisaties die keer op keer bureaucratische gedrochten creëren. Begrijpelijk en vaak terecht. Het vertrouwen is keer op keer geschaad. Maar toch wil ik een pleidooi houden voor bekering.
In de bijbel en met name het Tweede Testament is bekering een belangrijk begrip. Zelf spreek ik liever van ‘ommekeer’. Door inzicht, verandering van inzicht, bewustwording vindt er een ommekeer plaats. Van ganser harte hoop ik dat het eindrapport mee zal helpen aan een ommekeer. Aan een ommekeer waarbij wij Groningers, mensen van vlees en bloed, uitgangspunt zijn en niet de rekenmodellen. Dat we niet worden gezien als een giga-grote kostenpost. Geen bejegening met achterdocht ervaren, alsof wij Groningers eurotekens in onze ogen hebben staan.
Hoe moeilijk en verleidelijk ook, wij Groningers mogen de makkelijke weg niet kiezen. De weg van beleidsmakers, bestuurders, aannemers, CEO’s van grote bedrijven, uitvoerenden, politici wegzetten als schurken en slechteriken. Wat schieten we daarmee op? Het lucht even op, maar dat is het dan ook. De ommekeer geldt ons evenzeer. Wij moeten ook willen zien waar het wel goed gaat. Wij moeten ook willen luisteren naar de mensen in nieuwe of versterkte huizen die tevreden zijn. Vaak weliswaar met een hele hoop besognes achter de rug, maar toch. Hele straten of wijken zijn al versterkt en vernieuwd. Er zijn veel nieuwe aardbevingsbestendige kindcentra gebouwd of die worden nog gebouwd. In het gaswinningsgebied is de concentratie zonnepanelen én nieuwe keukens dankzij diverse regelingen bijzonder hoog. Wij moeten de verantwoordelijken op welke laag en in welke functie dan ook als mens willen blijven zien, zoals we dat zelf ook willen. Uiteraard hen daarbij aansprekend op hun verantwoordelijkheid, beleid waar die onrechtvaardig is, bejegening waar die onheus is. En hen wijzen op mensen in schrijnende situaties. Jonathan Sacks, de beroemde opperrabbijn uit Londen die in 2020 is overleden sprak niet van ommekeer, maar van ‘hartsverandering’ van de ander en van onszelf, opdat we ons toekeren naar elkaar toe. Oh, wat hoop ik dat het rapport daaraan zal bijdragen!
Greta Huis
Pastoraal werker van de VVP Groningen