Kunsthistorica Marian van Caspel biedt dit jaar twee lezingen aan: over de kunst van Richard Serra en het labyrint en de manier waarop het werk van Dante kunstenaars heeft geïnspireerd.
RICHARD SERRA EN HET LABYRINT
De enorme cortenstalen sculptuur Open Ended (2007-2008) van Richard Serra in Museum Voorlinden kan het beste ervaren worden door er doorheen te lopen. Zo doende komt de associatie met het levenspad omhoog: het pad is niet te voorspellen, maar ontvouwt zich terwijl je gaat. Met sculpturen als deze lijkt Serra aan te sluiten bij de windingen van het aloude labyrint, dat gezien kan worden als een beeld van leven en trasformatie.
Naast Open Ended plaatsen we het vloerlabyrint in de kathedraal van Chartres, een van de weinige overgebleven labyrinten van Frankrijk. In het midden was waarschijnlijk een voorstelling te zien van Theseus die de minotaurus verslaat, een verwijzing naar een verhaal dat nauw verwant is met het labyrint. Theseus staat hier symbool voor Christus: door Hem te volgen komen we de minotaurus, ons lagere zelf, te boven.
Benodigd bij de lezing: beamer en scherm
Gevraagde vergoeding:
VVP-leden-verenigingen: € 130
VVP-aangesloten verenigingen: € 155
Overige gemeentes en verenigingen: € 175
Bedragen zijn exclusief 21% btw en reiskosten (vanuit Utrecht)
IN DE BAN VAN DANTE
De ‘Divina Commedia’ van Dante Alighieri (1265-1321) behoort tot de grootste literaire werken van de Europese cultuur. In honderd canti beschrijft Dante zijn denkbeeldige tocht door hel, vagevuur en hemel. Als begeleiders heeft hij de dichter Vergilius, zijn geliefde Beatrice en tenslotte de mysticus Bernard van Clairvaux.
Vanaf het begin hebben kunstenaars het dichtwerk uitgebreid geïllustreerd. Velen van hen raakten er totaal van in de ban. Botticelli (ca. 1445-1510) spendeerde zóveel tijd aan het illustreren van het gedicht dat hij in financiële problemen kwam. In de laatste jaren van zijn leven leerde William Blake (1757-1827) nog Italiaans om het werk te kunnen illustreren. In zijn illustraties benadrukte Blake vooral Dante’s reis als ‘reis van de ziel’. Dante Gabriel Rossetti (1828-1882), zoon van een Italiaanse banneling, was alleen al door zijn naam voorbestemd zich te verbinden met Dante. En Dali maakte tussen 1951 en 1960 honderd aquarellen als illustraties bij de Divina Commedia, bij elke canto één. Door de ogen van deze kunstenaars krijgen we een indruk van de rijkdom van Dante’s meesterwerk. En misschien komt daar ook een vermoeden dat het meer over onszelf gaat dan we zouden kunnen bevroeden.
Marian van Caspel is kunsthistorica. In 1988 was zij medeoprichter van de Kunsthistorische Leergangen Utrecht. Tot 2008 gaf zij er leiding aan.
Vanuit haar bedrijf ‘Kunst in verbinding’, opgericht in 2011, geeft zij lezingen en cursussen over oude, moderne en hedendaagse kunst.
Meer informatie: www.kunstinverbinding.nl
Benodigd bij de lezing: beamer en scherm
Gevraagde vergoeding:
VVP-leden-verenigingen: € 130
VVP-aangesl. verenigingen: € 155
Over. gem. en verenigingen: € 175
Bedragen zijn exclusief 21% btw en reiskosten (vanuit Utrecht)